Pomnik w Trawnikach
„TYSIĄCOM OFIAR RÓŻNYCH NARODOWOŚCI POMORDOWANYCH PRZEZ BARBARZYŃCÓW HITLEROWSKICH W OBOZIE TRAWNIKI W LATACH 1939- 44.
SPOŁECZEŃSTWO POWIATU LUBELSKIEGO „
W 1964 r. ku czci ofiar obozu w Trawnikach wzniesiono pomnik z czarnego marmuru. Został on postawiony w okolicy byłej cukrowni, w pobliżu miejsca zbrodni, która się tu dokonała. W 1942 roku w Trawnikach został założony obóz, na którego terenie przebywało ok.10 tys. więźniów różnej narodowości. Pierwszymi więźniami obozu byli obywatele ZSRR, Polacy i Żydzi. Obóz podlegał władzom SS i policji. W 1943 roku na teren obozu zaczęli napływać obywatele pochodzenia żydowskiego, którzy już 3 listopada tego samego roku zostali bestialsko zamordowani przez „barbarzyńców hitlerowskich”. Podczas sądnej nocy dokonano zagłady ok. 10 tys. Żydów…
Mogiła – pomnik w lesie Borek w Pełczynie
„DZIECI -DZIECIOM
Tu znajduje się zbiorowa mogiła tragicznie zmarłych
60 dzieci Zamojszczyzny
transportowanych do obozu zagłady zimą 1941 roku.”
Grób z tablicą marmurową powstał w 1978 r. dzięki staraniom Komendy Hufca ZHP w Trawnikach i społeczeństwa Trawnik. Znajduje się tu zbiorowa mogiła tragicznie zmarłych 60. dzieci Zamojszczyzny transportowanych do obozu zagłady zimą 1941 r. We wspomnianym roku Niemcy przywieźli tu około kilkudziesięciu osób i rozstrzelali w odległości 200 m od szosy. Do tego samego lasu przywieziono również zwłoki 60. dzieci z Zamojszczyzny, które zamarzły w wagonach w czasie transportu.
Mogiła w lesie Dąbrowa w Trawnikach
"Miejsce uświęcone krwią członków polskiego ruchu oporu i żołnierzy Armii Radzieckiej wymordowanych przez hitlerowskiego okupanta w 1942 r.”
W tym miejscu dokonano tragicznego i bestialskiego mordu członków ruchu oporu i żołnierzy Armii Radzieckiej, którzy zostali rozstrzelani przez hitlerowców w 1942 r. na skraju lasu. Pomnik tworzy pięć głazów z piaskowca.
Tablica wmurowana w ścianę budynku stacji kolejowej dworca PKP w Trawnikach
„Poległym kolejarzom na stanowisku pracy
w dniu 8 września 1939 roku
Kolejarze i Społeczeństwo Trawnik Wrzesień 1968 roku."
Tablica upamiętnia drugie bombardowanie Trawnik, które miało miejsce 8 września.1939 roku. Zginęło wówczas 10 osób w tym 7 kolejarzy: Julian Konopka, Stanisław Kowalczyk, Piotr Luszak, Franciszek Sidor, Bolesław Waryszak, oraz dojeżdżający kolejarze: Brzeski, Herda, Malesza z Pawłowa.
Cmentarz wojenny w Trawnikach
Cmentarz wojenny położony jest w północno-wschodniej części osady, w pobliżu rzeki Wieprz. To miejsce, gdzie znajdują się zbiorowe mogiły żołnierzy austriackich i niemieckich z I Wojny Światowej, mogiły z II wojny światowej oraz groby żołnierzy Wojska Polskiego poległych w bitwie pod Cycowem.
Biskupice – KIRKUT
Cmentarz żydowski założony w połowie XVIIIw., umiejscowiony w prawej krawędzi Doliny Giełczwi. Ostatni ortodoksyjny pogrzeb odbył się tu w 1942r. Różne źródła wskazują, iż są tu dwa cmentarze, sąsiadujące ze sobą. Późniejszy założono na przełomie XIX i XX wiek. Najstarszy nagrobek znajdujący się na cmentarzu pochodzi z 1792r.
Biskupice – pomnik poświęcony żołnierzom AK walczącym o Wolną i Niepodległa Polskę
Biskupice to miejscowość w gminie Trawniki, gdzie mieścił się sztab jednej z pierwszych organizacji podziemnych Polskiej Organizacji Wojskowej „Wilki”. „Wilki” podczas II wojny światowej prowadziły działalność konspiracyjną ścierając się zbrojnie z niemieckim okupantem. W Biskupicach mieściła się też placówka AK działająca pod dowództwem por. Adolfa Futy ps. „Dunin” oraz Oficerska Szkoła AK działająca w domu państwa Podniesińskich.
